Ορισμός του μελιού: Μέλι είναι το τρόφιμο που συλλέγουν οι μέλισσες από τα ζωντανά μέρη των φυτών ή από εκκρίσεις εντόμων, που μεταφέρουν στην κυψέλη τους, μεταποιούν, εμπλουτίζουν με δικές τους ουσίες καν αποθηκεύουν στις κηρήθρες τους μέχρι να ωριμάσει. ΕΝΑΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗΣ Η αξία του έχει εκτιμηθεί από τα πανάρχαια χρόνια . – Στους Αιγυπτιακούς παπύρους πριν από 3500 χρόνια αναφέρεται το μέλι ως θεραπεύσιμο μέσο. – Στο βιβλίο της ζωής των αρχαίων Ινδών αναφέρεται ότι η ζωή παρατείνεται όταν στην καθημερινή δίαιτα υπάρχει το γάλα και το μέλι. – Το νέκταρ αποτελούσε την τροφή των αθάνατων Ολύμπιων θεών. Με μέλι ανατράφηκε ο Αίας από τη Νύμφη μέλισσα. – Ο Ιπποκράτης συνιστούσε το μέλι για την θεραπεία πολλών ασθενειών, τo ίδιο και ο Αριστοτέλης που πίστευε ότι το μέλι παρατείνει τη ζωή. – Οι Αιγύπτιοι πρόσφεραν στους θεούς τους κηρήθρες με μέλι ως πολύτιμο δώρο αφοσίωσης και εξευμενισμού. ΓΙΑΤΙ ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΟXΙ ΖΑΧΑΡΗ Υπάρχουν δεκάδες βιβλία γραμμένα για το μέλι, που εξυμνούν το θαυμάσιο αυτό προϊόν της φύσης. – Για το μέλι δεν έχει γραφτεί τίποτε εναντίον του. Αντίθετα η ζάχαρη έχει κατηγορηθεί για πληθώρα παρενεργειών στον άνθρωπο. Το υψηλό επίπεδο χοληστερίνης, οι πονοκέφαλοι, η κούραση, η ερεθιστικότητα, η δυσκοιλιότητα αποδίδονται κατά ένα μεγάλο μέρος «την κοινή ζάχαρη. Η ζάχαρη είναι ένα βιομηχανοποιημένο προϊόν, αποτέλεσμα χημικής, επεξεργασίας. – Το μέλι είναι ένα φυσικό βιολογικό προϊόν κατευθείαν από τη φύση και δεν επιδέχεται καμία επεξεργασία. – Η ζάχαρη αποτελείται αποκλειστικά από ζαχαρώδη. – Το μέλι περιέχει τουλάχιστον 180 διαφορετικές ουσίες, οι οποίες διασυνδέονται οργανικά με τέτοιο τρόπο ώστε κανείς μέχρι τώρα δεν μπορεί τη γνωστή σύνθεση. ΘΡΕΠΤΙΚΗ AΞIA TOY ΜΕΛΙΟΥ Τα ζάχαρα του μελιού απλά απορροφούνται αμέσως γι αυτό και το μέλι είναι μια γρήγορη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό, για τους αθλητές, τα παιδιά, τις εγκύους, τους αρρώστους και για κάθε ταλαιπωρημένο οργανισμό. Το μέλι έχει ανόργανα στοιχεία γνωστά σαν ιχνοστοιχεία, τα οποία παίζουν σπουδαίο ρόλο στο μεταβολισμό και τη θρέψη, είναι συστατικά του σκελετού και των κυττάρων, ρυθμίζουν την οξύτητα του στομάχου. Η συγκέντρωση των βιταμινών που έχει το μέλι δεν είναι αρκετή για τις ημερήσιες ανάγκες μας, βοηθούν όμως για την απορρόφηση των ζαχάρων. Το μέλι έχει αντισηπτικές ιδιότητες, είναι τονωτικό, αυξάνει το ρυθμό λειτουργίας της καρδιάς μειώνει προβλήματα έλκους στο στομάχι και γενικά συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Η κατανάλωση μελιού βοηθά στη γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας σε περιπτώσεις αναιμίας λόγω του σιδήρου που περιέχει. Το μέλι βοηθά σημαντικά στον ταχύτερο μεταβολισμό του οινοπνεύματος, με αποτέλεσμα να απαλλάσσεται κανείς γρηγορότερα από την κατάσταση της μέθης. Το μέλι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε χολίνη που βοηθά ιδιαίτερα άτομα που λόγω καθιστικής εργασίας υποφέρουν από δυσκοιλιότητα. Το μέλι έχει αντιμικροβιακή δράση και εμποδίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων και άλλων οργανισμών. Είναι χρήσιμο για την επούλωση και τον καθαρισμό ή την απολύμανση πληγών. ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΜΕΛΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ Η κρυστάλλωση είναι φυσικό φαινόμενο που δεν προξενεί καμία αλλαγή στη θρεπτική και βιολογική ιδιότητα του μελιού. Σχετίζεται με τη φυτική προέλευση του μελιού και επηρεάζεται από τη χημική του σύνθεση. Οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ταχύτητα κρυστάλλωσης είναι η συγκέντρωση της γλυκόζης και του νερού, η σχέση φρουκτόζης / γλυκόζης, η σχέση γλυκόζης / νερού. η περιεκτικότητα του δείγματος σε γύρη, η παρουσία του ζαχάρου μελιζιτόζη κ.α. Ένα κρυσταλλωμένο μέλι δεν είναι χαλασμένο ούτε και νοθευμένο. Το κρυσταλλωμένο μέλι ρευστοποιείται, εύκολα σε μπεν-μαρί, χωρίς να χάσει καμία από τις βιολογικές του ιδιότητες. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΞΕΝΟ Το ελληνικό μέλι ποιοτικά είναι καλύτερο από το εισαγόμενο για τους πιο κάτω λόγους; 1. Συχνά το εισαγόμενο μέλι είναι «νερουλό», δηλαδή έχει μεγαλύτερα ποσοστά υγρασίας απ’ ότι το ελληνικό. Όσο υψηλότερα ποσοστά υγρασίας έχει το μέλι τόσο περισσότερο κινδυνεύει να ξινίσει, 2. Τα εισαγόμενα μπαίνουν στην Ελλάδα φθηνά και πουλιούνται ακριβά με αποτέλεσμα να κερδοσκοπούν κάποιοι σε βάρος του Έλληνα καταναλωτή. 3. Η τεχνολογία μελιού στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα προχωρημένη, με αποτέλεσμα το ελληνικό μέλι να δέχεται την ελάχιστη τυποποίηση και επεξεργασία. Αντίθετα το εισαγόμενο μέλι είναι προϊόν τυποποίησης και προχωρημένης επεξεργασίας (αφαίρεση γύρης, υπερβολικό ζέσταμα, χαρμάνια για να μην κρυσταλλώνει, αλλαγή του χρώματος κ.α.). 4. Η γεύση των ελληνικών μελιών είναι ανώτερη εκείνης των εισαγομένων. ΠΩΣ ΤΟ ΣΥΛΛΕΓΟΥΝ ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ Μια μέλισσα κάνει περίπου 10 ταξίδια την ημέρα και σε κάθε ταξίδι κουβαλά 0.03 γραμ. νέκταρ. Έτσι για να μαζευτεί ένα κιλό νέκταρ απαιτείται ημερήσια εργασία περίπου 3.333 μελισσών. Κάθε τέσσερα κιλά νέκταρ αντιστοιχούν σε ένα κιλό μέλι, συνήθως χρειάζονται 13.330 μέλισσες για να συλλέξουν ένα κιλό μέλι. Μια συλλέκτρια μέλισσα ζει περίπου 20 ημέρες και μαζεύει γύρω στο 1,5 γραμ. μέλι σ’ όλη τη ζωή της. Χρήστος Λέκκας Μελισσοκόμος Τεχν. Γεωπόνος
Η ΕΡΕΥΝΑ 12 Φεβρουαρίου 2009, αρ. φύλλου 15128, σελίδα 22