ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 31-10-09

Του Ντινου Κιουση

Είναι χωμένο καλά μέσα στην «καρδιά» της Πίνδου, στην ανατολική πλευρά του όρους Λάκμος (Περιστέρι). Αυτό το κουκλίστικο χωριό που βλέπουμε σήμερα, κτισμένο σε μια αγκαλιά του βουνού στα 1.240 μ. δεν είναι παρά ένα «φάντασμα» του παλιού του μεγαλείου παρόλο που από το 1978 έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός.

Σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Παλαιολόγου το 1332 αναφέρεται ως Χαλκίς κι εθεωρείτο μία από τις πιο σημαντικές πόλεις της Πίνδου. Ηταν κέντρο κτηνοτροφίας.

Μόνιμοι κάτοικοι: 2

Σήμερα οι κάτοικοί του «εξακολουθούν» να είναι κτηνοτρόφοι που έρχονται την άνοιξη και φεύγουν στις αρχές του χειμώνα, κάτι πολύ συνηθισμένο στα ορεινά χωριά της Πίνδου. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι μόνο δύο! Συγκεκριμένα είναι ο συνάδελφος δημοσιογράφος Χρήστος Ζαχαρής και η μητέρα του Σωτηρία που αποφάσισαν «να φυλάξουν Θερμοπύλες». Ο Χρήστος έχει κατασκευάσει «ιδίοις αυτού χερσί» ένα συμπαθέστατο καφέ μπαρ που το ονόμασε «La Verliga», όπως ακριβώς τη Δρακόλιμνη του βουνού, όπου εκτός από εσπρέσο illy θα βρείτε και μια πάρα πολύ καλή κουζίνα. Για να μην αναφέρω τις πίτες της κυρίας Σωτηρίας!

Η ονομασία Χαλίκι που καθιερώθηκε μάλλον κατά την Τουρκοκρατία προέρχεται είτε από τα άσπρα χαλίκια του Αχελώου, είτε από παραφθορά του Χαλκίς.

Είναι το χωριό δίπλα στις πηγές του Αχελώου. Ο μικρός ορμητικός ποταμός που περνάει πλάι από το χωριό είναι η «παιδική» μορφή του Αχελώου που παρακάτω δεχόμενος τους διάφορους παραποτάμους «ανδρώνεται». Ασπροπόταμος είναι επίσης η άλλη ονομασία του Αχελώου, επειδή κυλά ορμητικός με αφρισμένα νερά.

Εντυπωσιακή αρχιτεκτονική

Περπατώντας μέσα στο χωριό θα σας εντυπωσιάσει η αρχιτεκτονική των λιθόκτιστων σπιτιών, γεφυρών και εκκλησιών. Κατά την παράδοση στο Χαλίκι σταμάτησε και δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός ή Πατροκοσμάς, όπως τον λένε. Εκεί βρήκε τον Αλή Πασά στα νιάτα του να δουλεύει στο αρχοντικό της οικογενείας Δημάκη. Του προφήτεψε πως θα γίνει μέγας και τρανός και θα επιστρέψει στην πόλη με κόκκινα γένια (Ο Αλή Πασάς αποκεφαλίστηκε.) Ακόμα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου όπου κήρυξε, είχε προβλέψει πως θα φυτρώσει δέντρο πάνω στο ιερό που θα ξεραθεί δύο φορές. Πρώτα σε μια μεγάλη καταστροφή και μετά σε μια δεύτερη. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το μισό δέντρο ξεράθηκε! Το χωριό έχει πολλά να δείτε. Τα λιθόστρωτα δρομάκια του, τις 7 εκκλησίες, τις βρύσες και τα τρία γεφύρια του. Εκπληκτικής ωραιότητας είναι το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στην είσοδο του χωριού και ο ναός της Αγίας Παρασκευής στο κέντρο του.

Από τον Λάκμο ακόμα πηγάζουν και τα ποτάμια Πηνειός και Αραχθος. Εαν βρεθείτε την κατάλληλη εποχή εκεί (εννοώ χωρίς χιόνια) αξίζει η πεζοπορία για τη Δρακόλιμνη Βερλίγκα του Λάκμου, μία από τις 3 που υπάρχουν στην Ελλάδα. Είναι η δρακόλιμνη που περιγράφει τόσο καλά ο Κώστας Κρυστάλλης σε κείμενο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Παρνασσός» το 1890.

Στην πηγή του Αχελώου

Για να δείτε τη μεγάλη πηγή του Αχελώου παίρνετε τον δρόμο για Μέτσοβο και στα δύο χιλιόμετρα θα βρείτε ένα τσιμεντένιο γεφυράκι. Εκεί αρχίζει το μονοπάτι για τις πηγές της Ρόνας. Είναι μια δυσκολούτσικη πορεία για εμάς τους αγύμναστους αστούς, όμως τα δάσος που θα περάσουμε και οι καταρράκτες που θα δούμε αποζημιώνουν! Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι όλη η περιοχή είναι αξιοθέατο απίστευτης ομορφιάς. Το φυσικό τοπίο σε όλη τη Διευρυμένη Κοινότητα Ασπροποτάμου είναι κάτι το μοναδικό με τον συνδυασμό του πυκνού δάσους και των άφθονων τρεχούμενων νερών. Και εκτός από το τοπίο υπάρχουν και χωριά σπάνιας καλλονής.

Οπωσδήποτε αξίζει να επισκεφθείτε τη Μονή του Τιμίου Σταυρού έξω από τα Δολιανά, μια τρίκλιτη βασιλική με 13 τρούλους! Νομίζω, η μοναδική στην Ελλάδα και εικάζω πως οι μαστόροι που την έκτισαν πρέπει να είχαν σχέση με τη Ρουμανία.

Χρήσιμες πληροφορίες

Πώς θα πάτε:

Μέσω Εγνατίας Οδού και Μετσόβου είναι η πιο γρήγορη και άνετη διαδρομή. Ομως, μέσω Τρικάλων (Ελάτη – Περτούλι – Πύρρα – Μηλιά – Χαλίκι) ή μέσω Καλαμπάκας (Καστανιά – Αμάραντος – Χαλίκι) θα χαρείτε τη Φύση.

Πού θα μείνετε:

«ΠΥΡΓΟΣ ΜΑΝΤΑΝΙΑ», τηλ. 24320-87.351, 6974-025.655, http://www.mantania-ae.gr. Μέσα στο δάσος λίγο μετά τη διασταύρωση για το χωριό Kαλλιρόη. Υπέροχο!

Ξενοδοχείο «ΑΧΕΛΩΪΔΕΣ», Kαλλιρόη, τηλ. 24320-87.763, 6948-302.977, http://www.acheloideshotel.gr. Ξενοδοχείο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο 14 στρεμμάτων.

Πού θα φάτε:

Οπωσδήποτε να δοκιμάσετε την κουζίνα του Χρήστου στο «La Verliga». Επίσης, τα εστιατόρια των ξενοδοχείων σερβίρουν πολύ καλά γεύματα.