Το τελευταίο διάστημα παρακολουθούμε με ενδιαφέρον και προβληματισμό τις εξελίξεις για το θέμα της διοικητικής μεταρρύθμισης των δήμων της χώρας μας, τόσο σε σχέση με τις αρμοδιότητες και τους οικονομικούς πόρους όσο και σε σχέση με το χωροταξικό σχεδιασμό.
Αυτές τις εξελίξεις με ιδιαίτερο προβληματισμό παρακολουθούν και οι δημότες του Δήμου Κλεινοβού, οι οποίοι ουσιαστικά θα είναι και οι αποδέκτες των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν από τη μεταρρύθμιση αυτή. Μια μεταρρύθμιση που πιστεύουμε ότι, αν είχε σχεδιαστεί σωστά, θα απέφερε πολλά οφέλη στους πολίτες, μειώνοντας την γραφειοκρατία, βελτιώνοντας τις υπηρεσίες εξυπηρέτησής τους και στοχεύοντας στην υλοποίηση δράσεων και έργων που θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο την ποιότητα ζωής τους.
Πριν ασχοληθούμε με το χωροταξικό θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει μια αναφορά στο αναπτυξιακό μοντέλο που επί δώδεκα χρόνια θέσαμε για την περιοχή μας. Τοποθετήσαμε λοιπόν αναπτυξιακά την περιοχή μας στο κέντρο ενός ήδη υπάρχοντος αναπτυγμένου τουριστικού διπόλου του Νομού, αυτό της Καλαμπάκας και του Περτουλίου. Στόχος μας ήταν να διαχυθεί υπάρχον τουριστικό προϊόν προς τον Δήμο μας με τη δημιουργία υποδομών που θα προσέλκυαν επενδύσεις. Ο στόχος αυτός πέτυχε αν λάβουμε υπόψη ότι δημιουργήθηκαν αρκετές τουριστικές μονάδες και αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των επισκεπτών της περιοχής. Τώρα λοιπόν που μας παρουσιαζόταν η ευκαιρία να ενοποιηθούμε διοικητικά με τον κυριότερο τουριστικό πόλο της περιοχής, δίνοντας παραπέρα ώθηση σε έναν υφιστάμενο σχεδιασμό, εμείς θα επιχειρήσουμε να γράψουμε εκ νέου την ανάπτυξή μας σε λευκή σελίδα; Πετάμε λοιπόν στα σκουπίδια μια δωδεκαετή προσπάθεια για να πειραματιστούμε εκ νέου διαδημοτικά, σε μια εποχή οικονομικά δύσκολη για την χώρα μας, μέσα από μια διαδικασία ενοποίησης που από μόνη της πρώτα θα πρέπει να επιλύσει τις δικές της παθογένειες και ύστερα να πορευτεί αναπτυξιακά;
Ερχόμαστε λοιπόν στη δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου για το χωροταξικό σχεδιασμό της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης, με το υπουργείο εσωτερικών να προχωρά στην δημιουργία ενός ορεινού δήμου στη παλαιά επαρχία Καλαμπάκας, με την συνένωση των Δήμων Κλεινοβού, Καστανιάς, Μαλακασίου και της Διευρυμένης Κοινότητας Ασπροποτάμου με έδρα την Καστανιά, και κριτήρια τις γεωγραφικές, πληθυσμιακές, κοινωνικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των ορεινών αυτών Δήμων. Το γεωγραφικό κριτήριο από μόνο του στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο πραγματοποίησης της προαναφερθείσας συνένωσης, αφού ως γνωστό ο Δήμος μας γεωγραφικά μεν συνορεύει με τους άλλους δύο Δήμους με τους οποίους σχεδιάζεται η συνένωση, αλλά λόγω της γεωμορφολογίας της περιοχής, δεν υπάρχει ευχερής πρόσβαση για την σωστή εξυπηρέτηση των δημοτών. Για να γίνει κατανοητό αυτό αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι όσος χρόνος απαιτείται για να μεταβεί κάποιος από την Χρυσομηλιά στην Καστανιά, ο ίδιος χρόνος απαιτείται για να μεταβεί και στην Καλαμπάκα, στην οποία σήμερα μεταβαίνουν καθημερινά οι δημότες μας είτε για να εξυπηρετηθούν από τις υπηρεσίες, οι οποίες δεν υπάρχουν στον ορεινό όγκο, είτε για να διαθέσουν τα προϊόντα τους στην αγορά της Καλαμπάκας. Αν σκεφτούμε δε την ανάγκη να μεταβεί ένα μηχάνημα από το Μαλακάσι στην Χρυσομηλιά για την εξυπηρέτηση εκτάκτων γεγονότων τότε εισάγουμε την έννοια της επιστημονικής φαντασίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Σε σχέση με τα πληθυσμιακά και κοινωνικά κριτήρια, φυσικά και υπάρχουν ομοιότητες στον πληθυσμό μας με τους δήμους με τους οποίους προτάθηκε η συνένωση. Όμως καταλύτης αυτής της ομοιότητας είναι πέρα της κοινής μας καταγωγής η ύπαρξη της Καλαμπάκας ως αστικού κέντρου, σημείου αναφοράς της ευρύτερης περιοχής. Οι κάτοικοι του δήμου μας συναναστρέφονται κυρίως με τους κατοίκους της Καλαμπάκας, στην οποία είτε οι ίδιοι διατηρούν στην πόλη αυτή μια δεύτερη κατοικία, είτε συναναστρέφονται με άλλους δημότες του Δήμου μας, οι οποίοι διαμένουν μόνιμα στην Καλαμπάκα. Επίσης, πολλοί κάτοικοι του Δήμου μας αναπτύσσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα στην Καλαμπάκα. Επιπλέον, η υγεία μας, η παιδεία μας, οι υπηρεσίες που απολαμβάνουμε έχουν έδρα την Καλαμπάκα. Η σχέση μας με τους ασπροποταμίτες, του καστανιώτες και τους μαλακασιώτες υπάρχει μέσω της Καλαμπάκας, μια που σ’ αυτή συναντιόμαστε και κοινωνικοποιούμαστε ή συναλλασσόμαστε μαζί τους.
Μια παράμετρος επίσης που σκόπιμα δεν εξετάζεται από τους αναλύοντες το χωροταξικό, είναι αυτή της δυναμικής που δημιουργεί η ύπαρξη ενός αστικού κέντρου για τον οποιονδήποτε νέο Δήμο. Αν κοιτάξει κανείς τον Νομό Τρικάλων οι τέσσερις από τους έξι προτεινόμενους δήμους εδρεύουν στα γνωστά από παλιά αστικά κέντρα του Νομού, ο ένας σε μια κωμόπολη στο μέσω του βασικού οδικού άξονα του Νομού κι εμείς παραδόξως στο πουθενά. Το αστικό κέντρο από μόνο του εμπεριέχει τη λογική της συνένωσης μιας ευρύτερης περιοχής, μια που συγκεντρώνει το σύνολο των υπηρεσιών και των αγαθών της ευρύτερης περιφέρειάς του και τις επαναδιαχέει αφού πρώτα τις συνθέσει σε σύνολο, προς αυτήν. Για το αστικό κέντρο είναι δεδομένο ότι θα έχει ήδη διαμορφωμένες κυκλοφοριακές υποδομές επικοινωνίας με την περιφέρεια και ήδη διαμορφωμένες κεντρικές διοικητικές δομές για παροχή υπηρεσιών προς τον πολίτη. Η ψυχολογική ενοποίηση του αστικού κέντρου με τον πολίτη της περιφέρειας ήδη υπάρχει και δεν χρειάζεται να οικοδομηθεί, οι κάτοικοι των χωριών του Δήμου μας από πάππου προς πάππου θεωρούν τον εαυτό τους δευτερευόντως «Καλαμπακιώτη» και όχι κομμάτι ενός αόριστου ορεινού όγκου. Κι αυτό συμβαίνει γιατί για να ικανοποιήσει τις βιοτικές του ανάγκες τόσα χρόνια πήγαινε στην Καλαμπάκα κι όχι οπουδήποτε αλλού. Επιπλέον το αστικό κέντρο είναι και πολιτικά πιο υπολογίσιμο στην διεκδίκηση και στην επίτευξη στόχων που θα βελτιώνουν την ζωή των πολιτών της ευρύτερης γεωγραφικής ενότητας που θα εκπροσωπεί, μια που έχει διαφορετικό ειδικό βάρος και αναγνωρισιμότητα από μια αόριστη τεχνητή γεωγραφική δομή.
Η συνένωση που προτάθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών τόσο κατόπιν προτάσεων των τοπικών πολιτικών ηγεσιών των δήμων που επιθυμούν τη συνένωση με τον δήμο Κλεινοβού, όσο όμως και από τοπικούς κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους, για τη δημιουργία ορεινού δήμου έγινε χωρίς την συγκατάθεση του δήμου του οποίου προωθείται η συνένωση και χωρίς να αξιολογείται επί τη βάσει πραγματικών δεδομένων η σκοπιμότητα και η λειτουργικότητα του υπό σύσταση νέου δήμου πάντα σε σχέση με τον Δήμο μας. Εάν οι υπόλοιποι ορεινοί δήμοι στάθμισαν τα συμφέροντα τους και έκριναν ότι με την συνένωση τους θα εξυπηρετηθούν καλύτερα οι ανάγκες των δημοτών τους, καλώς έκριναν, πληρούν τα κριτήρια και μπορούν να γίνουν ένας ορεινός δήμος χωρίς την δική μας συμμετοχή. Εξάλλου ο νομοθέτης προέβλεψε τη δυσκολία που υπάρχει στην δυνατότητα πρόσβασης ανάμεσα στους ορεινούς δήμους και δίνει την δυνατότητα να δημιουργηθούν αυτοί ακόμη και με πληθυσμό 2.000 κατοίκων. Για να μην δημιουργηθούν συγχύσεις δεν επιθυμούμε την υποβάθμιση των ορεινών Δήμων, άλλωστε τέτοιος ήμασταν κι εμείς ως τα τώρα, αλλά επειδή εχθρός του καλού είναι το καλύτερο, και επειδή με βάση την γεωμορφολογία της περιοχής δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η συνένωση αυτή με τους όμορους Δήμους, επιθυμούμε ως φυσική εξέλιξη του Καποδίστρια, ο «Καλλικράτης» να μας ενώσει με την Καλαμπάκα.
Πιστεύουμε λοιπόν ότι από την στιγμή που δεν υπάρχει δυνατότητα και πρόβλεψη ο Δήμος Κλεινοβού να παραμείνει αυτόνομος, όπως και για κανένα άλλο Δήμο της χώρας μας, και δεδομένου του γεγονότος ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να δημιουργηθούν δήμοι ισχυροί, ανταγωνιστικοί και με προοπτικές ανάπτυξης, είναι σωστό και δίκαιο να συνενωθούμε με τον Δήμο Καλαμπάκας, και να αποτελέσουμε το ορεινό του τμήμα. Στον νέο Δήμο θα μπορέσουμε να προβάλλουμε και να αναπτύξουμε το τουριστικό προϊόν μας, να αναδείξουμε τις Ιερές Μονές του Δήμου μας, να προωθήσουμε τη δημιουργία του χιονοδρομικού κέντρου στο όρος «Τριγγία», ο σχεδιασμός του οποίου έχει ήδη ξεκινήσει, και να αναπτύξουμε εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Αυτή η τουριστική ανάπτυξη σε καμία περίπτωση δε συνεπάγεται τον περιορισμό της ανάπτυξης στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα, στον οποίο επενδύει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του δήμου μας, ο νέος δήμος Καλαμπάκας στον οποίο επιθυμούμε να ενταχθούμε με τις κατάλληλα επανδρωμένες υπηρεσίες, με προσωπικό που θα μετατεθεί από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, θα αποτελέσει το εχέγγυο ανάπτυξης και στον τομέα αυτό.
Στο σημείο αυτό εκφράζουμε την απορία μας και την δυσαρέσκεια μας γιατί οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του νομού μας δεν έλαβαν υπόψη την βούληση των τοπικών κοινωνιών του Δήμου μας, η οποία έχει εκφραστεί μέσα από τα Τοπικά Συμβούλια και έχει επισφραγιστεί με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κλεινοβού, σύμφωνα με την οποία προκρίνεται και είναι προς το συμφέρον του Δήμου μας, η συνένωση μας με τον Δήμο Καλαμπάκας. Μας προξενεί δυσάρεστη εντύπωση πως μια διαδικασία εθνικής μεταρρύθμισης που όλοι μας εξαρχής αποδεχθήκαμε ως αναγκαία, μετασχηματίσθηκε σε κάτι τόσο μικρό και ευτελές που να μπορεί να χωρέσει σε διαδρόμους και προθαλάμους κομματικών και αυτοδιοικητικών τοπικών αξιωματούχων. Οι σκοπιμότητες είναι τόσο προφανείς που είναι ανάξιες σχολιασμού.
Για όλους τους παραπάνω λόγους καθήκον τόσο της τοπικής πολιτικής ηγεσίας, όσο και τοπικών κοινοβουλευτικών εκπροσώπων είναι να στηρίξουμε τη βούληση των τοπικών κοινωνιών με γνώμονα το συμφέρον των χωριών μας. Συμφέρον του Δήμου Κλεινοβού είναι να συνενωθεί με τον Δήμο Καλαμπάκας και να αποτελέσει το ορεινό τμήμα του. Έτσι σύμφωνα με όλα τα παραπάνω και πιστεύοντας ότι μέσα από την διαδικασία της διαβούλευσης για την διοικητική μεταρρύθμιση μπορεί να αλλάξει ο αρχικός σχεδιασμός, πρέπει όλοι οι παράγοντες του νομού και κυρίως οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι να προχωρήσουμε στις ενέργειες που απαιτούνται ώστε να επιτευχθεί η συνένωση του Δήμου Κλεινοβού με τον Δήμο Καλαμπάκας κατά την έκδοση του τελικού κειμένου νόμου για την διοικητική μεταρρύθμιση. Επειδή τα αποτελέσματα της διοικητικής μεταρρύθμισης σίγουρα θα είναι πολύ μεγαλύτερα από τα αποτελέσματα μιας τοπικής διευθέτησης, όπως είναι συνένωση του Δήμου μας με τους υπόλοιπους ορεινούς δήμους, και θα καθορίσει καίρια την πορεία του Δήμου μας για τις επόμενες δεκαετίες, οι νέοι δήμοι πρέπει να προκύψουν μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες και όχι μέσα από μικροπολιτικά συμφέροντα. Πολιτική δεν είναι να κάνεις τα αυτονόητα αλλά οι γενναίες αποφάσεις με διορατικότητα και χωρίς ιδιοτέλεια. Είναι η διαρκής αναζήτηση για μια καλύτερη ζωή, για έναν καλύτερο αυριανό δήμο. Αυτή την πολιτική έχουν ανάγκη οι κάτοικοι της περιοχής μας και αυτή πρέπει να εξυπηρετηθεί μέσω του «Καλλικράτη».
Ζαχαράκης Νικόλαος Δήμαρχος Κλεινοβού