Πρόσωπα και δράση της στο τελευταίο βιβλίο του 95χρονου δημοσιογράφου –με καταγωγή από την Καλαμπάκα- Λάζαρου Αρσενίου
| Του Αποστόλη Ζώη Σημαντικά στοιχεία για την ιστορία της Θεσσαλίας την περίοδο της τουρκοκρατίας, από το 1393 έως το 1881 δίνει ο 95χρονος σήμερα δημοσιογράφος Λάζαρος Αρσενίου, στο τελευταίο του βιβλίο, με το οποίο επιχειρεί μια ιστορική και εθνολογική προσέγγιση της περιοχής της Θεσσαλίας, την παραπάνω περίοδο. Η έκδοση αυτή σήμερα, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί αποτέλεσμα της προσπάθειας για τη συμπλήρωση κενών και την απάλειψη λαθών του βιβλίου, το οποίο δημοσιεύθηκε με πρωτοβουλία του τότε Δημάρχου Τρικκαίων Κώστα Παπαστεργίου ως σχέδιο στο «Τρικαλινό Ημερολόγιο» του Δήμου Τρικάλων (1982, 1983 και 1984) και επανεκδόθηκε από την «Επικαιρότητα» Αθηνών το 1985. Ουσιαστικά, λοιπόν, διευκρινίζει στη συνέχεια, η παρούσα αποτελεί την πρώτη συμπληρωμένη και βελτιωμένη έκδοση του σχεδίου εκείνου, που έγινε με τη βοήθεια Θεσσαλών επιστημόνων, τους οποίους αισθάνεται την υποχρέωση να ευχαριστήσει μέσα από αυτή την έκδοση. Φιλική Εταιρεία Ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου αναφέρεται στη Φιλική Εταιρεία στη Θεσσαλία, η οποία σύμφωνα με τον 95χρονο δημοσιογράφο εξαπλώθηκε στη Θεσσαλία από νωρίς. Ο Άνθιμος Γαζής, αναφέρει ο ίδιος, είχε μυηθεί από τους πρώτους το 1814 στη Βιέννη και ήταν το πέμπτο μέλος στην ιεραρχία της, με τον κωδικό ΑΖ. Με την εγκατάστασή του στις Μηλιές μετέτρεψε το Πήλιο σε κέντρο επαναστατικής δράσης στην υπόδουλη Ελλάδα. Ο ίδιος μετέβαινε συχνά σε νησιά, στην Αταλάντη, στους Δελφούς και στην Παρνασσίδα και οργάνωνε στη Φιλική καπετάνιους και προεστούς. Στην Πελοπόννησο μύησε τους Κουντουριώτηδες, τον Πετράκη, τον Γ. Ψύλλα και άλλους σημαίνοντες. Με τον Γαζή αλληλογραφούσαν οι αρχηγοί της Φιλικής και τον ενημέρωναν για την πρόοδό της. Το Μάρτιο του 1818 πήγε στο Πήλιο ο Τσακάλωφ και μετέβησαν μαζί στη Μάνη, όπου συζήτησαν με τοπικούς Φιλικούς για επανάσταση. Το φθινόπωρο του ίδιου χρόνου πήγε στο Πήλιο ο Ξανθός και με τον Γαζή συζήτησαν το θέμα του αρχηγού της επαναστάσεως. Στα ορεινά Για τα ορεινά της Θεσσαλίας αναφέρονται τα εξής: Ασπροπόταμος: Ο Ιωάννης Κωλέττης, μυημένος στη Φιλική, δημιούργησε αξιόλογη επαναστατική εστία στο χωριό του, Συρράκο, καθώς και στο γειτονικό Καλαρρύτες. Αυτός με το συγχωριανό του, Τουρτούρη, όπως γράφει ο Κασομούλης, μύησαν το 18ι6 στη Φιλική το νεαρό καπετάνιο του Ασπροποτάμου, Νικόλαο Στουρνάρα, 27 χρόνων. Επίσης, τον Χριστόδουλο Χατζηπέτρο, από το Βετερνίκ, Νεραϊδοχώρι σήμερα. Νεαρός φοιτητής αυτός στο Παρίσι επισκέφθηκε τον Μ. Ναπολέοντα και τον παρακάλεσε να βοηθήσει την Ελλάδα για να απελευθερωθεί. Και αυτοί με τη σειρά τους θα μύησαν άλλους προεστούς και αρματολούς. Άγραφα: Ο Κωνσταντίνος Ζαχαράκης, μυήθηκε στη Φιλική το 1819 στην Κωνσταντινούπολη. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του μύησε τους Τσολάκογλου. Με αυτούς και με άλλους διεξήγαγε συζητήσεις για συμμετοχή στην επικείμενη επανάσταση. Το πληροφορήθηκε ο Αλή πασάς, συνέλαβε τον Δημήτριο Τσολάκογλου και το γιο του, Κωνσταντίνο, και τους μετέφερε ομήρους στα Γιάννινα. Με την έναρξη της επαναστάσεως το ’21 τους απαγχόνισε στη Λάρισα ο Χουρσίτ. Ο ίδιος απέστειλε δύναμη που συνέλαβε τον Ζαχαράκη και τον δηλητηρίασε στα Τρίκαλα. Πήλιο: Ο Αν. Γαζής μύησε τον Κυριάκο Μπασδέκη, καπετάνιο στο εκεί αρματολίκι, τον Χατζηρρήγα στη Μακρινίτσα, τους Δήμου, Αναγνώστη, Στέφο και άλλους σε διάφορα χωριά. Για τον Όλυμπο και τα Χάσια δεν διαθέτουμε ονόματα, εξηγεί ο κ. Αρσενίου. Αλλά είναι βέβαιο ότι και σε αυτά τα βουνά είχε εισχωρήσει η Φιλική. Πολλοί από τους ξενιτεμένους Θεσσαλούς λόγιους και εμπόρους είχαν μυηθεί στη Φιλική και ενίσχυαν τον αγώνα. Ο Λαρισινός Κωνσταντίνος Κούμας π.χ. ανήκε στους σημαίνοντες Φιλικούς. Με την έκρηξη της επαναστάσεως οι Τούρκοι τον καταδίωξαν στη Σμύρνη. Πήγε στη Βιέννη, αλλά εκεί τον συνέλαβε και τον κρατούσε ένα διάστημα η αυστριακή αστυνομία, με την κατηγορία της συμμετοχής του στη Φιλική, που τη θεωρούσε εχθρική. Ο Τσαριτσανιώτης Κωνσταντίνος Οικονόμου ο εξ Οικονόμων πήγε τον Ιούνιο του 1821 στην Οδησσό και με ομιλίες του προέτρεπε τους Έλληνες να συνδράμουν την επανάσταση. Επισκέφθηκε και άλλες ρωσικές πόλεις. Το 1822 επισκέφθηκε τον τσάρο Αλέξανδρο, με τον οποίο διατηρούσε σχέσεις, και τον παρακάλεσε να βοηθήσει την επανάσταση στην Ελλάδα. Ανάλογη δραστηριότητα ανέπτυξαν και άλλοι Θεσσαλοί λόγιοι και έμποροι. Η ΕΡΕΥΝΑ 14 Νοεμβρίου 2010, αρ. φύλλου 15652, σελίδα 11 |
 |
aspropotamos.org 